0555 085 30 40

Sosyal Bilgiler Dersini Neden Öğreniyoruz?

Sosyal Bilgiler Dersini Neden Öğreniyoruz?

Giriş

Sosyal bilimler, insanlar arası ilişkileri inceleyen ve genel olarak insan davranışlarıyla ilgilenen disiplinler bütünüdür. Sosyal bilimler, sürekliliği ve değişimi inceleyerek bireyi toplumsallaştırmayı amaçlar. Bu amaç ise sosyal bilimlerin eğitimde etkin bir rol kazanmasını sağlayarak "sosyal bilgiler” kavramını meydana getirmiştir. Yani, sosyal bilgilerin temelini sosyal bilimler oluşturmaktadır. Bu nedenle, sosyal bilimler ile sosyal bilgiler arasında net bir ayrım yapmak zordur, fakat eğitim öğretim açısından her iki kavramda farklı açılardan değerlendirilmektedir.

 

Günümüzde, sosyal bilimler dediğimiz çeşitli alanları inceleyen bilim dalları vardır. Bu bilim dalları (tarih, coğrafya, hukuk, sosyoloji,…) ilköğretimde, "sosyal bilgiler” adıyla tek bir çatı altına alınarak bir öğretim programı şekline dönüştürülmüştür. "Sosyal Bilgiler” adı ilk kez 1916 yılında ABD’de orta dereceli okulların programlarını yeniden düzenlemekle vazifelendirilmiş bir komite tarafından kullanılmıştır.1


Sosyal Bilgiler Nedir?


Sosyal bilgiler teriminin herkes tarafından kabul edilebilir bir tanımını yapmak zordur. Çünkü sosyal bilgiler, sosyal bilimlerin birçok disiplinini kapsar. Basitçe bir tanım vermek gerekirse, Edgar B. Wesley’e göre sosyal bilgiler "eğitimsel amaçlar için basitleştirilmiş sosyal bilimlerdir.”5

Milli Eğitim Bakanlığı (2005) tarafından geliştirilen ilköğretim programlarında sosyal bilgiler şu şekilde tanımlanmıştır:

"Sosyal bilgiler, bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirebilmesine yardımcı olması amacıyla; tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgisi konularını yansıtan; öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleştirilmesini içeren; insanın sosyal ve fizikî çevresiyle etkileşiminin geçmiş, bugün ve gelecek bağlamında incelendiği; toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir.”3

ABD’de sosyal bilgiler eğitimi alanında en etkin kurumlardan biri olan National Council For The Social Studies (Ulusal Sosyal Bilgiler Konseyi) [NCSS]’e göre ise; sosyal bilgiler; "sosyal bilim alanlarını, insan şeref ve haysiyetini korumak amacıyla oluşturulan demokratik bir toplumda bireyin rolünü inceleyen, sosyal olayları ve insan ilişkilerini irdeleyen faaliyet alanlarını kapsamaktadır.”4 Barth5 ise sosyal bilgileri "belli başlı sosyal konularda vatandaşlık becerilerinin kullanılması için sosyal ve beşeri bilimlere ait kavramların disiplinler arası entegrasyonu” olarak tanımlar.

 

Sosyal Bilgiler Dersi Neden Önemlidir?


1.Her öğrencinin birey olarak özgüveninin artmasına katkı sağlar.

2.Geçmişini bilen ve bu sayede geleceğe emin adımlarla ilerleyen bireylerin yetişmesini sağlar.

3.Öğrencilerin gelecekteki yaşamlarına ışık tutarak, bireylerden beklenen niteliklerin geliştirilmesine olanak sağlar.

4.Bilgi, kavram, değer ve becerilerin gelişmesini sağlayarak, niteliklerin bireylerin yetişmesine ortamlar hazırlar.

5.Öğrencileri düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirir. Araştırma içgüdüsünü tetikleyerek monoton bireylerin yetişmesini engeller.

6.Öğrencilerin fiziksel ve duygusal açıdan sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmesini amaç edinerek toplumsal düzenin sağlanmasına son derece büyük katkıda bulunur.

7.Millî kimliği merkeze alarak, evrensel değerlerin benimsenmesine önem verir. Bu sayede kişilikli ve nitelikli bireyler yetişir.

8.Öğrencilerin kendi örf ve âdetleri çerçevesinde ruhsal, ahlâkî, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesini hedefler. Bu sayede de bireylerin toplumsal kimliklerini kuvvetlendirir.

9.Öğrencilerin haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren bireyler olarak yetişmesini sağlayarak, neyin doğru? Neyin yanlış olduğunun anlaşılmasını sağlar.

10. Öğrencilerin toplumsal sorunlara karşı duyarlı olmasını sağlar.

11. Öğrencilerin öğrenme sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına olanak sağlar. Anlamlı öğrenmeye kapı aralar.

Yukarıdakiler gibi daha birçok madde sıralamak mümkün. Sıralanan maddelerin ışığında ise sosyal bilgiler dersi, demokratik değerleri benimsemiş vatandaşlar olarak öğrencilerin içinde yaşadığı topluma uyum sağlamalarını ve öğrencilere bu bilgi birikimini yaşama geçirilebilecek donanımlar kazandırmayı amaçlayarak sosyal bilgiler dersinin önemine vurgu yapmaktadır.

 

 


 

1Suat Gündem, "Sosyal Bilgiler Öğretimine Genel Bir Bakış”, İlköğretim Kurumlarında Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Sorunları,s. 26.

2C Mark Schuk ve R. Beery, Teaching Social Studies in the Elementary School, Glenview, Illinois 1987, s. 7

3MEB, Sosyal Bilgiler 4 ve 5. Sınıf Programı, Ankara 2005, s. 51

4J.M Evans ve M.M. Brueckner, Elementary Social Studies, Teaching for Today and Tomorrow,Massachusetts 1990, s. 9.

5L James Barth, Elementary and Junior High / Middle School Social Studies Curriculum, Activities and Materials,Lanham1991, s. 7.

MEB. (2005). Sosyal Bilgiler 4 ve 5. Sınıf Programı. Ankara: Ders Kitapları Müdürlüğü Basımevi.

Bu Yazıyı Paylaşmak İster misiniz ?
Kategoriler
Eğitim
İndirimli ürünler ve fırsatlardan ilk önce siz haberdar olmak istermisiniz?
softtr® | Profesyonel E-Ticaret Sistemleri ile hazırlanmıştır.